Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej zawodowo pomaga ludziom z niepełnosprawnością w codziennym życiu. Jego rola polega na zapewnieniu wsparcia i asysty w wielu różnych dziedzinach, takich jak opieka zdrowotna, wsparcie w wykonywaniu codziennych czynności, komunikacja, edukacja i wiele innych. Praca asystenta polega nie tylko na udzielaniu bezpośredniej pomocy osobom z niepełnosprawnością, ale też na ogólnym podnoszeniu jakości ich życia i wsparciu na każdym poziomie. Asystenci pracują z osobami o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności i znacznym stopniu niepełnosprawności. Muszą również potrafić profesjonalnie udzielać pierwszej pomocy.
Zawód asystenta osoby niepełnosprawnej jest odpowiedzialny i nieraz trudny, wymaga bowiem często intensywnej, długotrwałej opieki; może jednak dawać samospełnienie i mnóstwo satysfakcji z pomocy chorym. Praca z osobą niepełnosprawną wymaga od asystenta cierpliwości, empatii, pełnego zaangażowania i sumienności, a także chęci niesienia pomocy. Istotne są również kompetencje komunikacyjne, które pomogą w aktywizacji społecznej osoby z niepełnosprawnością. Należy mieć też na uwadze, że często trzeba mierzyć się z wieloma niespodziewanymi sytuacjami – wymaga to zatem opanowania, dobrego radzenia sobie w stresujących sytuacjach oraz umiejętności szybkiego reagowania.
Usługi asystenta osoby niepełnosprawnej powinny skupiać się na wielu aspektach społecznych, zdrowotnych, opiekuńczych i związanych z życiem codziennym.
Do najważniejszych zadań asystenta osoby niepełnosprawnej należą:
- aktywizowanie osoby niepełnosprawnej do samodzielności życiowej,
- pomoc w codziennych czynnościach, w tym w kąpieli, jedzeniu, ubraniu się, zażywaniu leków,
- pomoc w załatwianiu spraw urzędowych,
- aktywizacja społeczna i kulturalna,
- pomoc w transporcie w wybrane miejsce,
- wsparcie w rehabilitacji,
- pomoc w przełamywaniu wszelkich barier – fizycznych i psychicznych.
W Polsce zawód asystenta osoby z niepełnosprawnością został wpisany do klasyfikacji zawodów w 2001 roku (Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 29 marca 2001 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego wprowadziło do grupy zawodów oznaczonych symbolem 346 - zawód asystent osoby niepełnosprawnej).
Asystent jest wsparciem dla osoby z niepełnosprawnością, dzięki której może ona prowadzić samodzielne, niezależne życie. Asystent pomaga pokonywać problemy, z którymi na co dzień osoba z niepełnosprawnością nie jest w stanie sobie poradzić. Asysta powinna być dostosowana do osobistych, jednostkowych potrzeb każdej osoby z niepełnosprawnością. Asystent jest wykonawcą woli i poleceń osoby z niepełnosprawnościami w realizacji jej podstawowych, codziennych czynności.
